گیاه یونجه نوعی گیاه علوفهای چندساله است که از خانواده لگومینوز است و در بسیاری از کشورهای جهان بهعنوان مهمترین محصول علوفهای برای خوراک دام استفاده میشود. این گیاه بهدلیل داشتن میزان زیادی پروتئین، ویتامین، مواد معدنی و اسیدهای آمینه، بهترین منبع تامین تغذیه دام بهشمار میرود. گیاه یونجه مانند هر گیاه دیگری میتواند در معرض رشد ناخواسته علفهای هرز قرار گرفته و از بین برود. در این مقاله به بررسی یکی از بزرگترین مشکلات کشاورزان پس از کاشت گیاه یونجه، که سس یونجه یا Dodder نامیده میشود، میپردازیم. یکی از روش هایی که میتوان برای سلامت گیاه و جلوگیری از ایجاد سس یونجه انجام داد استفاده از هیومات پتاسیم است.
سس چیست؟
گیاه سس از گیاهان پارازیتی و پیچنده متعلق به خانواده Cuscuta spp است که به عنوان یک علف هرز یا گیاه انگلی شناخته میشود. این گیاه با رنگهای سبز، زرد، نارنجی و گاهی با رنگ قرمز دیده میشود. برخلاف گیاهان دیگر که از ریشههای خود تغذیه میکنند، سس برای تامین غذای خود از کل ساقه گیاه یا درخت میزبان استفاده میکند. به طوری که به دور آن گیاه پیچیده، برای استخراج مواد مغذی به ساقه آن نفوذ کرده و به مرور باعث بروز مشکلات جدی برای گیاه میشود.
سس باعث بروز چه مشکلاتی در گیاهانمیشود؟
هنگامی که سس خود را بر روی گیاه میزبان مستقر میکند، میتواند به سرعت رشد کرده و باعث کاهش قابل توجهی در عملکرد و رشد گیاه یا درخت میزبان شود. از آنجا که گیاه سس با اتصال به گیاه میزبان تغذیه میکند و دارای رشد نسبتا زیادی است، به تدریج باعث کاهش رشد، کاهش تولید گل و میوه، کاهش مقاومت در برابر بیماریها و حشرات و درنهایت از بینرفتن و مرگ گیاه میشود. یونجه یکی از گیاهان ظریف و حساس است، بنابراین میتواند با در معرض سس قرار گرفتن، به سرعت آلوده شده و از بین برود.
راههای مبارزه با سس یونجه
روشهای متفاوتی برای مبارزه با گیاه سس وجود دارد، برخی از آنها مناسب برای قبل از کشت و برخی مناسب برای پس از کشت و در صورت مشاهده سس بر روی یونجه هستند. در ادامه با برخی از این روشها آشنا میشویم.
جلوگیری اولیه
در مرحله اول بهترین روش جلوگیری از ایجاد سس بر روی گیاه یونجه قبل از کشت بذر یونجه است. این کار باید قبل از کاشت، با اطمینان از استفاده از بذر سالم یونجه و ارقام مقاوم باشد. میتوان از ظاهر بذر گیاه یونجه تا حدودی پی به سالم بودن آن برد. توصیه میشود بذر سالم یونجه را از فروشگاههای معتبر تهیه فرمایید.
استفاده از خاک و آب غیرآلوده
در هنگام کشت بذر گیاه یونجه، کشاورزان باید از سلامت خاک و آب مخصوص آبیاری اطمینان حاصل کنند. چرا که کوچکترین آلودگی میتواند بستر مناسبی برای رشد انگلها و منجر به بوجود آمدن انواع انگلهای گیاهی از جمله گیاه سس شود. برای سلامت خاک روش استفاده از کود مناسب همچون هیومیک اسید مایع یا پرک نیز میتواند موثر باشد.
مبارزه حرارتی
مبارزه با سس یونجه با حرارت یکی دیگر از روشهای بسیار موثر برای جلوگیری از به وجودآمدن سس در مراحل بعدی رشد است. برای انجام این کار میتوان با خیساندن دانههای یونجه در آب داغ، برای مدت زمان نسبتا کوتاه و یا گرم کردن آنها با هر منبع حرارتی، از سلامت آنها مطمئن شد. عملیات حرارتی را باید با احتیاط انجام داد به طوری که دانهها در این فرآیند آسیب نبیند.
کاشت دیرهنگام بذر یونجه
بذر گیاه سس در فصل بهار و در دمای حدود 25 درجه بیشترین میزان رشد را دارد. به همین جهت، بهتر است کشاورزان در صورت امکان اقدام به کاشت یونجه به صورت متراکم در اواخر فصل تابستان یا اوایل فصل پاییز بکنند تا با فرا رسیدن فصل سرد، از رشد سس جلوگیری شود.
از راه های افزایش مقاومت گیاه به عوامل تنش زایی از جمله سس یونجه استفاده از کود کلات آهن میباشد. برای بهرمندی از خواص شگفت انگیز این محصول به سایت آبادیس مراجعه فرمائید.
بیشتر بخوانید : اقداماتی در جهت سرمای دیررس بهار
کود دهی مناسب
کوددهی مناسب پس از کاشت یونجه تاثیر زیادی در رشد مناسب یونجه دارد. اما از طرف دیگر استفاده از کود حیوانی کاملا پوسیده و غیر آلوده میتواند بستر مناسبی برای رشد قارچ و انگلهای گیاهی از جمله سس یونجه را فراهم کند. بنابراین پیشنهاد میشود در هنگام کوددهی به کیفیت و مرغوبیت کود و همچنین نحوه و میزان صحیح مصرف کود توجه شود تا از رشد انگلهای گیاهی از جمله سس جلوگیری شود. برای خرید و استعلام قیمت هیومیک اسید و مشاوره در رابطه با این محصول می توانید به صفحه محصولات وب سایت آبادیس سر بزنید.
استفاده از مواد شیمیایی و سم
یکی از روشهای بسیار موثر برای مبارزه با سس یونجه پس از رشد گیاه و مشاهده سس بر روی آن، استفاده از مواد شیمیایی و سمی است. انتخاب بهترین سم برای سس یونجه بستگی به عوامل مختلفی مانند نوع سس، مقدار آلودگی، شرایط محیطی و مقدار مقاومت سس به سم دارد. ایمیداکلوپرید، سایپرمترین، اسپینوترامات و پرسوت چند نمونه از سمهای موثر برای از بین بردن گیاه سس بر روی یونجه هستند.
جمع بندی
در این مقاله با سس یونجه و راهکارهای مقابله با آن آشنا شدیم. در بسیاری از موارد ممکن است پس از چک کردن سلامت خاک محل کشت یونجه، اطمینان از تمیز بودن آب و انتخاب بذر مقاوم و سالم، در دوران رشد آثار وجود سس یونجه بر روی این گیاه دیده شود. گیاه یونجه علوفه اصلی دام است و چنانچه سس یونجه بر روی این گیاه وجود داشته باشد، باعث آسیب رساندن هم به گیاه و هم به دام میشود. بررسیها نشان داده است که مصرف سس یونجه میتواند باعث سقط جنین دام نیز بشود. بنابراین اگر در طول رشد نشانههایی از وجود سس یونجه بر روی گیاه مشاهده شود، در کمترین زمان ممکن باید رسیدگی های لازم از جمله جداسازی گیاه سس و استفاده از سم مناسب انجام شود.
شرکت اکسیر دانش آبادیس، برترین تولیدکننده هیومیک اسید در ایران
شرکت اکسیر دانش آبادیس در سال ۱۳۹۶ با هدف رفع نیازهای کشاورزی و بهرهگیری از آخرین فناوری از سراسر جهان آغاز به کار کرد. پرسنل متخصص تحقیق و توسعه این شرکت با تلاشهای مستمر، توانستهاند انواع مختلف هیومیک اسید را با بالاترین کیفیت تولید کرده و آن را با قیمتی مقرونبهصرفه عرضه نمایند. برای خرید هیومیک اسید با کیفیت آبادیس میتوانید به وبسایت این شرکت مراجعه نمایید.