در دنیای همیشه در حال تکامل کشاورزی و باغبانی، تلاش برای بهینهسازی رشد گیاهان و به حداکثر رساندن عملکرد محصولات پایانناپذیر است. در میان بسیاری از عناصر و تکنیکهای موجود برای دستیابی به این اهداف، یکی از مواردی که همواره از نظر اثربخشی برجسته بوده، هیومیک اسید است. از آنجایی که کشاورزان بهدنبال روشهای پایدار و کارآمد برای بهینهسازی محصول خود هستند، کاربردهای متنوع اسید هیومیک، روشی را که ما با چالشهای کشاورزی مواجه میشویم متحول میکند. در این راهنمای جامع، به معرفی کامل اسید هیومیک، نقش آن در تغذیه گیاه و اینکه آیا محلول پاشی اسید هیومیک میتواند بهعنوان روشی برای افزایش جذب مواد مغذی و سلامت کلی گیاه مورد استفاده قرار گیرد یا نه میپردازیم.

آشنایی با اسید هیومیک برای رشد بهتر گیاهان
اسید هیومیک یک ماده آلی استخراجشده از هوموس (لئوناردیت) است که حاصل تجزیه بقایای گیاهی و آلی توسط میکروارگانیسمها در شرایط خاص طی میلیونها سال است. هوموس از سه ماده متمایز تشکیل شده است: اسید هیومیک، اسید فولویک و هیومین که هر کدام دارای وزن مولکولی و حلالیت متفاوتی هستند. اسید هیومیک یک ماده آلی معدنی است که نقشی اساسی در سلامت خاک و تغذیه گیاه دارد و سرشار از عناصر ضروری مانند کربن، هیدروژن، اکسیژن و نیتروژن است. به همین دلیل در صنعت کشاورزی بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
فرایند استخراج هیومیک اسید برای اصلاح ساختار خاک و مزایای بالقوه آن برای سلامت ریشه درختان، آسان نبوده و تعداد معدودی از شرکتها موفق به انجام این کار شدهاند. پس از فرایند استخراج هیومیک اسید، این ماده ارزشمند میتواند بهصورت هیومیک اسید مایع ، پودر و پرک با استفاده از روشهای مختلفی مانند چالکود و کودآبیاری برای درختان و گیاهان استفاده شود. اما آیا محلول پاشی اسید هیومیک نیز امکانپذیر است؟ برای دانستن جواب بهتر است ابتدا با فواید این ماده آشنا شویم.
از دانه تا برداشت: مزایای استفاده از اسید هیومیک برای درختان
فواید بسیار زیاد استفاده از هیومیک اسید برای درختان و گیاهان در کشاورزی مدرن امروزی بر کسی پوشیده نیست. برخی از این مزایا عبارتاند از:
- افزایش جذب مواد مغذی
یکی از مزایای کلیدی استفاده از اسید هیومیک توانایی آن در افزایش جذب مواد مغذی در گیاهان است. ساختار مولکولی اسید هیومیک به آن اجازه میدهد تا به عنوان ماده کلات ساز به مواد مغذی ضروری متصل شده و آنها را برای جذب توسط ریشه بهراحتی در دسترس گیاه قرار دهد. این افزایش در دسترس بودن مواد مغذی باعث رشد سالمتر و قویتر گیاهان میشود.
- بهبود ساختار خاک
اسید هیومیک همچنین به بهبود ساختار خاک کمک کرده و به عنوان یک متخلخلکننده طبیعی خاک عمل مینماید. این امر تهویه خاک، احتباس بیشتر آب در خاک و تسهیل نفوذ ریشه در خاک را افزایش میدهد. در نتیجه منجر به سیستم ریشه سالمتر و رشد کلی بهتر گیاه میشود.
- تنظیم pH خاک و کاهش شوری
حفظ سطح pH مناسب در خاک برای حلالیت و جذب عناصر غذایی بسیار مهم است. اسید هیومیک به بافر pH خاک کمک میکند و همچنین با کاهش شوری خاک، اطمینان میدهد که pH در محدوده بهینه برای دسترسی به مواد مغذی باقی میماند.
- مقاومت در برابر استرس
گیاهانی که با اسید هیومیک تیمار شدهاند، انعطافپذیری بیشتری را در برابر عوامل استرسزای محیطی مانند خشکی، دمای شدید و بیماری نشان میدهند. افزایش جذب مواد مغذی و بهبود رشد ریشه که توسط اسید هیومیک تسهیل میشود، گیاهان را برای مقاومت در برابر شرایط نامطلوب مجهزتر میکند.
- جلوگیری از ترکخوردگی خاک
خاکهای غنی از اسید هیومیک به دلیل خاصیت انسجامی مواد هیومیک، کمتر در معرض ترکخوردن هستند. این ترکیبات مانند یک چسب، ذرات خاک را به هم متصل میکنند و همراه با قابلیت حفظ رطوبت، یکنواختی خاک را افزایش و در نتیجه احتمال ایجاد ترک را کاهش میدهند.
- جلوگیری از واکنشهای شیمیایی مضر در خاک
فسفر بهطور طبیعی با عناصری مانند آلومینیوم، منیزیم، آهن و کلسیم واکنش نشان میدهد و باعث میشود این مواد کمتر در دسترس گیاهان برای رشد قرار گیرند. استفاده از اسید هیومیک در کشاورزی به مهار چنین واکنشهایی کمک کرده و از تأمین کافی فسفر برای مراحل رشد گیاه اطمینان میدهد.

روشهای استفاده از هیومیک اسید برای گیاهان
استفاده از هیومیک اسید در سه فرم پرک، پودری و مایع در باغ و مزارع کشاورزی به روشهای مختلفی انجام میشود:
-
روش آبیاری (کودآبیاری)
در سیستمهای آبیاری تحتفشار یا قطرهای، بسته به نوع محصول، مقدار از پیش تعیین شده اسید هیومیک در آب به میزان 2 تا 3 قسمت در هزار لیتر حل شده و به مخزن آبیاری تزریق میشود. برای گیاهان آپارتمانی دو گرم اسید هیومیک را در یک لیتر آب حل کرده و به گیاهان میدهند.
-
چال کود (کوددهی چاله گیاهی)
برای استفاده از این روش، چالهای به عمق و عرض حدود 50 سانتیمتر برای کاشت درخت حفر کرده و آن را با مخلوطی از 20 گرم پودر هیومیک اسید، کودهای حیوانی مختلف و کود NPK پر کنید و روی آن را با خاک بپوشانید.
-
بذر مال
این روش که عمدتاً برای کشاورزی دیم استفاده میشود، شامل حلکردن اسید هیومیک در آب با غلظت یکونیم کیلوگرم در هزار لیتر است. بذرها را به مدت 20 دقیقه در این محلول خیس کنید، سپس آنها را بردارید و در مکانی خشک و خنک قرار دهید تا قبل از کاشت کاملاً خشک شوند.
-
دست پاش کردن
این روش شامل مخلوطکردن اسید هیومیک با کودهای سرک در مزرعه قبل از بارندگی برای محصولات دیم است. بهطور معمول بهازای هر 30 تا 40 کیلوگرم کود سرک میتوان یک کیلوگرم اسید هیومیک پودر شده اضافه و مخلوط کرد.
-
محلول پاشی هیومیک اسید
در رابطه با نحوه محلول پاشی اسید هیومیک قبل از هر چیز باید به این سوال پاسخ داد؛ آیا هیومیک اسید قابلیت محلولپاشی دارد؟ محلول پاشی روشی مؤثر برای جذب سریع عناصر غذایی از طریق برگ است؛ اما نکتهای که در مورد محلول پاشی اسید هیومیک وجود دارد این است که از هیومیک اسید، نمیتوان بهصورت محلول پاشی بر روی برگ درختان و گیاهان استفاده کرد. هیومیک اسید با آنالیز بالا دارای مولکولهای بزرگیست که بهراحتی از طریق برگها جذب نمیشوند، اثر قابل مشاهده برای افرادی که هیومیک اسید را محلول پاشی میکنند مربوط به فولویک اسید موجود در آنالیز بوده و هیومیک اسید آن موثر نخواهد بود؛ بنابراین بهترین روش استفاده از اسید هیومیک در نزدیکی ناحیه ریشه است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره محلول پاشی، مقاله بهترین زمان محلول پاشی را بخوانید.
بیشتر بخوانید: ترکیب هیومیک اسید با سایر کودها
نتیجهگیری
در تلاش برای داشتن گیاهان سالمتر، عملکرد بالاتر و محصولات قویتر، هیومیک اسید به عنوان یک ابزار قدرتمند برجسته میشود. توانایی آن در افزایش جذب مواد مغذی، بهبود ساختار خاک، تنظیم pH و افزایش مقاومت در برابر استرس، آن را به ابزاری ارزشمند برای هر باغبان یا کشاورز تبدیل میکند. همچنین از هیمویک اسید میتوان در کنار سایر کودها برای به حداکثر رساندن فوایدشان استفاده کرد. کود کلات آهن که از کلات شدن آهن با هیومیک اسید ایجاد میشود یکی از کودها تولید شده در شرکت آبادیس است که در کنار مزیتهای بیشمارش جذب آهن توسط گیاه را افزایش میدهد. با انتخاب محصول مناسب اسید هیومیک و استفاده صحیح از آن، میتوانید پتانسیل کامل گیاهان خود را نمایان کرده و باغ پررونق و پرباری را پرورش دهید.
خرید هیومیک اسید از برترین تولیدکننده ایران: شرکت آبادیس
در شرکت آبادیس، تولیدکننده برتر هیومیک اسید به فرم پرک در ایران، دیگر نگران تأمین اسید هیومیک باکیفیت برای درختان و گیاهان خود نباشید. شرکت آبادیس باسابقه درخشان خود در تولید اسید هیومیک، با استفاده از روشهای تولید پیشرفته و بهرهمندی از تخصص تیم ماهر خود موفق به استخراج و تولید محصولات هیومیک اسید درجهیک در فرمهای مختلف مانند پرک، مایع و پودری شده است. با تماس با شرکت آبادیس میتوانید از نظرات متخصصان این شرکت در حوزه سلامتی گیاهان و درختان خود بهرهمند شده و هیومیک اسید با کیفیت بالا را تهیه نمایید.
