شخم زدن بین ردیف ها، یکی از بهترین روش شخم زدن اصلی برای آماده‌سازی خاک زمین کشاورزی پیش از اقدام برای کاشت است. خاک مزرعه پس از هر بار برداشت، سفت شده و به‌شکل کلوخه در‌می‌آید. این در حالی است که خاک زمین باید با کوچکترین فشاری، به‌راحتی پودر شود تا بذرها کاملا در بستر آن قرار گیرند و زمینه برای رشدشان فراهم شود. بهترین روش برای از بین بردن کلوخه‌ها، شخم زدن است که انواع مختلفی دارد. ممکن است سوالاتی برای شما در زمینه مزایا و معایب شخم زدن و روش‌های انجام آن وجود داشته باشد؛ سوالاتی مثل اینکه تکنیکهای شخم‌زنی چگونه باید اجرا شود؟ چه زمانی باید انجام شود؟ چه مزایا و معایبی دارد؟ انواع روش های شخم زدن زمین کدام است یا اینکه شخم‌زدن چگونه می‌تواند بر ساختار خاک و نحوه رویش گیاهان تأثیر بگذارد؟ همچنین یکی از دلایل رشد گیاهان کود خاک است که برای اطلاع از انواع آن مانند کود هیومیک اسید مایع و کود هیومیک اسید پرک و… به صفحه محصولات ما در وبسایت مراجعه کنید. در این مقاله با جزئیات بهترین روش شخم زدن زمین، هدف و روش‌های جایگزین آن آشنا می شویم.
فهرست محتوا
- معرفی انواع روش های شخم زدن، مزایا و معایب آن
- شخم زدن بین ردیف ها چیست؟
- زمان مناسب برای شخم‌زدن
- مزایای شخم زدن چیست؟
- معایب شخم‌زدن چیست؟
- انواع روش های شخم زدن از نظر عمق
- خرید بهترین نوع هیومیک اسید از آبادیس
شخم زدن بین ردیف ها چیست؟
همانطور که در بخش مقدمه ذکر کردیم، با انجام عملیات شخم زدن بین ردیف ها، کلوخه‌ها از بین می‌روند و نتیجه خاک نرمی است که برای بذرپاشی مناسب می‌شود. با شخم‌زدن، خاک به حالت اولیه خود بازمی‌گردد و فضای مناسبی برای عبور جریان هوا و عبور جریان آب را فراهم می‌نماید؛ ضمن اینکه ساختار یکدست و نرم خاک، محیط مناسبی برای تغذیه ریشه گیاه از مواد آلی و معدنی تزریق‌شده به بستر آن است. این در حالی است که امکان کوددهی به خاکی با ساختار سخت وجود ندارد.
در پایان هر دوره از کاشت، عملیات شخم‌زنی باید انجام شود. انجام این کار از چند جنبه مورد اهمیت است؛ همچنین استفاده از کود کلات آهن بعد از عملیات شخم زنی باعث کاهش آبشویی خاک و افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک می‌شود. جهت استعلام قیمت کود کلات آهن و سفارش این محصول با کارشناسان مجموعه آبادیس تماس حاصل فرمائید.
- اول اینکه علف‌های هرز از بین می‌رود.
- دوم روشی برای از بین‌بردن بقایای محصولات قبلی است.
- سوم اینکه خاک نرم شده و برای کشت بعدی آماده می‌شود.
برخلاف باور عموم که تصور می‌کنند بقایای محصول قبلی برای کشت بعدی مشکلی ایجاد نمی‌کند، آن‌ها می‌توانند با آلوده‌کردن بستر خاک، روی کیفیت محصول بعدی تاثیر بگذارند؛ زیرا به‌مرور زمان پوسیده شده و در عمق خاک دفن می‌شوند. بنابراین با شخم زدن بین ردیف ها، می‌توان از بروز این اتفاق جلوگیری کرد. همیچنین با استفاده از هیومات پتاسیم می‌توان به کیفیت و عملکرد خاک نیز کمک کرد. برای اظلاعات بیشتر به بخش مقالات سایت در زمینه کود مراجعه کنید.
زمان مناسب برای شخم‌زدن
اگر قصد شخم‌زدن زمین خود را دارید، باید آن را در زمان مناسب انجام دهید. انجام این کار در دوره‌های مختلفی از سال امکان‌پذیر است؛ اما بهترین روش شخم زدن زمین و بهترین زمان شخم زنی ، پس از برداشت محصول است. با شخم‌زدن در فصل پاییز و بهار، زمینه برای جذب کودهای آلی توسط خاک فراهم می‌شود. در واقع بارش باران در فصل بهار و پاییز، به جذب بهتر کود و کاهش حرارت داخلی خاک کمک می‌کند. برای آشنایی با انواع کود و خرید هیومیک اسید نیز می‌توانید به صفحه محصولات ما مراجعه فرمایید. دقت کنید که این کار باید پیش از بارش اولین باران انجام شود؛ زیرا بارش باران سبب سخت شدن خاک و دشوار‌شدن عملیات شخم‌زنی می‌شود. شخم‌زدن زمین در فصل تابستان، روشی برای نرم‌کردن خاکی است که در اثر بارش باران سخت شده و دارای کلوخه‌هایی است.
بیشتر بخوانید: آماده سازی و اصلاح خاک جهت کشت بهاره
مزایای شخم زدن چیست؟
انجام این کار، مزایای مختلفی دارد؛ شخم‌زدن به‌عنوان یک تکنیک بسیار مهم برای آماده‌سازی بستر خاک برای بذرپاشی و کشت دوباره درنظر گرفته می‌شود. در این بخش، مهم‌ترین مزایای انجام این کار را بررسی خواهیم کرد.
۱. ساختار خاک بازسازی می‌شود؛
مخلوط کردن کلوخه‌ها، چرخاندن و خردکردن آن‌ها، خاک مزرعه را از حالت فشردگی و سختی خارج می‌کند و به تولد و رشد گیاه جدید در آینده کمک می‌نماید. در واقع گیاه می‌تواند فضای مناسبی برای گسترش ریشه‌های خود بیابد.
۲. تخلخل خاک افزایش می‌یابد.
با شخم‌زدن زمین ، خاک بازسازی می شود؛ در نتیجه، تخلخل آن افزایش می‌یابد، که برای عبور آب، اکسیژن، کود و سایر مواد آلی ضروری است.
۳. کنترل شدید رشد علف‌های هرز وجود دارد؛
شخم‌زدن خاک، همچنین به معنای از بین بردن علف‌های هرز و کاهش فعالیت انگل‌های حیوانی است که از رشد محصول جلوگیری کرده یا آن را دشوارتر می‌کند.
معایب شخم‌زدن چیست؟
اگرچه شخم‌زدن مزایای پیدا و پنهان بسیار دارد، اما این تکنیک در واقع معایبی نیز دارد که در جهت مخالف با پایداری زیست محیطی حرکت می کند. در زیر برخی از معایب ناشی از شخم‌زدن زمین را با هم بررسی می‌کنیم:
۱. سبب آسیب‌دیدن میکروفلورها در خاک می‌شود؛
زمین توسط میکروارگانیسم‌هایی پر شده است که هر یک با توجه به سطح زندگی خود نیازهای مشخصی دارند؛ در سطح خاک، میکروارگانیسم‌های هوازی بیشتری وجود دارند که برای زنده ماندن به مقدار زیادی اکسیژن نیاز دارند. با رفتن به عمق، باکتری‌ها و قارچ های بی‌هوازی را می‌یابیم که در صورت تماس با هوا آسیب می‌بینند. پس واضح است که شخم‌زدن خاک به معنای تأثیر بر تعادل میکرو فلورهاست. با گذشت زمان، این امر خسارات زیادی را به دنبال دارد و در نتیجه مزرعه نشاط و حاصلخیزی خود را از دست می‌دهد.
۲. سبب ایجاد لایه‌ای سخت روی خاک می‌شود؛
از جمله معایب شخم‌زدن خاک، می‌توان به ایجاد لایه‌ای سخت اشاره کرد. فشاری که از سوی وزن زیاد بیل شخم‌زنی بر سطح خاک وارد می‌شود، سبب به‌وجود آمدن کلوخه‌ها و لایه‌ای سخت روی آن می‌شود. این لایه سخت به‌‌تدریج عمق بیشتری پیدا کرده و اجازه عبور جریان هوا و آب را به درون خاک نمی‌دهد. این موضوع سبب سخت‌شدن شرایط رشد ریشه برای گیاه شده و حجم زیادی از محصول مزرعه را از بین می‌برد. تداوم این وضعیت سبب از بین‌رفتن حاصلخیزی خاک می‌شود.
انواع روش های شخم زدن از نظر عمق
شخم‌زدن بسته به میزان عمقی از خاک که درگیر می‌شود، انواع مختلفی دارد. انواع روش های شخم زدن زمین موضوعی است که در این بخش از مطلب، بررسی می‌شود.
۱. شخم سطحی
در روش شخم‌زدن سطحی، کمتر از نیمی از عمق خاک درگیر می‌شود. در واقع بیل شخم‌زنی، تنها تا یک‌سوم تا نصف عمق خاک را زیرورو می‌کند. شخم سطحی روشی مکمل برای شخم عمیق یا متوسط است که برای مقاصد مختلفی انجام می‌شود. از جمله این اهداف می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- بهبود فرآیند بذرپاشی
- اختلاط خاک با کود
- از بین بردن علف‌های هرز
۲. شخم متوسط
شخم متوسط برای زیرورو کردن عمق بیشتری از خاک (از نصف تا دو سوم)، استفاده می‌شود. بنابراین همچون روش شخم سطحی، در این روش نیز عمق دندانه‌های بیل از ضخامت خاک زراعی کمتر است. اگر قصد کاشت بذر غلات و یا اختلاط کود با خاک زمین را دارید، باید از روش شخم زدن بین ردیف ها با دندانه‌های متوسط استفاده کنید. این نوع شخم در بهار قابل انجام است. اگر قصد استفاده از کود هیومیک اسید پرک را دارید، می‌توانید با استفاده از روش شخم متوسط، آن را زیر خاک چال کنید تا تغذیه ریشه گیاه، از این طریق انجام شود.
۳. شخم عمیق
در روش، از سطحی‌ترین تا عمیق‌ترین نقطه خاک زیرورو می‌شود. در واقع در روش شخم عمیق، عمق دندانه‌های بیل شخم‌زنی، با ضخامت خاک زراعی زمین برابر است. برای کاشت گیاهانی که ریشه‌های عمیقی دارند، باید از روش شخم‌زدن عمیق نیز استفاده شود. گیاهانی مثل یونجه، گندم، جو، پنبه و چغندرقند که عمق ریشه‌شان نزدیک به سی سانت است. زمان انجام شخم عمیق، اغلب در فصل پاییز است. در هنگام شخم‌زنی عمیق در فصل پاییز، می‌توانید از محصول هیومین یا بهساز خاک آبادیس استفاده نمایید تا ساختار خاک شما به‌لحاظ مواد ریزمغذی، غنی شود. برای اثرگذاری بیشتر، کود با خاک مخلوط می‌شود.
۴. شخم خیلی عمیق
در این روش از شخم‌زنی، خاک تا عمق زیادی زیرورو می‌گردد. در این روش، عمق دندانه‌های بیل باید بیش از ضخامت خاک زراعی باشد تا بتواند خاک را به طور کامل، جابجا کند. شخم خیلی عمیق ۶ ماه قبل از شروع کشت بهاره و اغلب در فصل پاییز انجام می‌شود تا در طول زمستان آب کافی از بارش باران و برف در بطن زمین ذخیره شود. با ذخیرهسازی آب در خاک، زمین نشست کرده و در بهار آماده کشت می‌گردد.
عموما برای ذخیره کردن رطوبت خاک برای گیاهانی که ریشه بلندی دارند و برای از بین بردن علف‌های هرز از این نوع شخم استفاده می‌شود.
انواع روش های شخم زدن شامل شخم زدن سطحی، متوسط, عمیق و خیلی عمیق است.
جمع‌بندی
شخم‌زدن با وجود معایبی که دارد، یکی از پرکاربردترین تکنیکهای خاک‌ورزی است. با این حال، شخم زدن دو وجه دارد: در یک طرف ما کنترل بهتر روی رشد علف‌های هرز و بازسازی کامل ساختار خاک را داریم که آن را برای کشت بعدی آماده می‌کند. از سوی دیگر، استفاده از تراکتورهایی با گشتاور بالاتر از حد معمول، منجر به افزایش هزینه سوخت و همچنین ایجاد عدم تعادل در تنوع زیستی زمین و باعث فرسایش خاک می‌شود.
خرید بهترین نوع کود هیومیک اسید از آبادیس
یکی از دلایل شخم زدن بین ردیف ها به روش‌های مختلف، مخلوط کردن کود هیومیک اسید با خاک مزرعه کشاورزی است. هیومیک اسید جزو بهترین کودهایی است که زمینه را برای رشد عمیق ریشه گیاهانی همچون غلات، پنبه و چغندرقند فراهم می‌نماید. اگر قصد خرید بهترین نوع از این کود را دارید، می‌توانید سفارش خود را به‌صورت اینترنتی در وبسایت آبادیس ثبت نمایید. کود هیومیک اسید به سه فرم پودری، مایع و پرک در این وبسایت موجود بوده و اولین تولیدکننده فرم پرک در ایران، مجموعه آبادیس است.
